İklim Değişikliği Nedir? Küresel İklim Değişikliği Neden Olur?

Dünyamız hızla değişiyor; sanayimiz gelişiyor, teknolojilerimiz artıyor. Yapay zekâ çağı ile birlikte neredeyse her gün yeni bir “Bu da neyin nesi?” sorusuna uyanıyoruz desek hiç de abartmış olmayız. Buraya kadar her şey yolunda, hayatımız eskisine göre daha da kolaylaştı bu yeniliklerle. Peki “dünyamız” ne alemde? Biz teknolojinin hızına yetişmeye çalışırken dünyamız da bizim hızımıza ayak uydurabiliyor mu sizce? Sanırız uyduramıyor ki karşımıza her yeni gün bir sorun çıkıyor; hava kirliliği, çevre kirliği, deniz kirliliği ve benzeri gibi. Bunlardan biri de küresel iklim değişikliği belki de. Alışık olmadığımız iklim koşulları ile tanışır olduk; gelemeyen yazlar, bitemeyen kışlar, kış mevsimini andıran ilkbaharlar, yaz esinti yaşatan sonbaharlar derken tüm coğrafya derslerimiz kafamızda allak bullak. Biyosferdeki canlı türünün gün geçtikçe azalması da yaşanan bu değişimlere canlıların ayak uyduramadığının göstergesi.

İklim değişikliği aslında doğada yaşanan değişiklikler ile yavaş yavaş gerçekleşir ve canlılar bu duruma kolay adapte olurlar, kotarırlar. Ne zaman ki işin içine beşerî faktörler girer ve çok hızlı ilerler işte o zaman bu adaptasyon sorunu ortaya çıkar. Bu hız karşısında canlıların bu değişime ayak uydurması elbette zor olacaktır.

Küresel İklim Değişikliği Nedir?

İklim değişiklikleri, klimatoloji dalına göre incelenen atmosferik ya da astronomik değişikliklere tabir eder. Küresel iklim değişikliği nedenlerini genel anlamda ele alacak olursak bunların beşerî sebeplere dayandığını gözlemleyebiliriz. İnsan faktörü, küresel iklim değişikliğinin temelinde yatan unsurdur çünkü. İklim değişiklikleri için iki büyük nedeni küresel ısınma ve küresel soğuma olarak sayabiliriz. Küresel ısınma, atmosfere salınan gazların neden olduğu düşünülen sera etkisinin bir neticesidir; dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen artış ile tabir edilir. Küresel ısınma, yaz sıcaklarının artışı ile olurken küresel soğuma da yaz sıcaklarının düşüşü ile gerçekleşir. Yani aslında küresel soğuma ve küresel ısınmayı yaz sıcaklıkları belirler diyebiliriz. İklim değişiklikleri deyince aklımıza ilk olarak küresel ısınma geliyor olsa da küresel soğumanın da bu aşamada etkili olduğunu görüyoruz.

Küresel İklim Değişikliği Neden Olur?

Yukarıda da sözünü ettiğimiz üzere, küresel iklim değişikliği nedenleri genel anlamda beşerî faktörlere dayanır. Aşırı ısınma ve aşırı soğuma neticesinde canlıların yok olma riski vardır ki nesli tükenen canlılar da doğadaki bu değişimin bir nedenidir. İklim değişikliğinin en büyük nedenlerinden biri atmosferdeki ısı artışıdır. Isı değişimi, insanların çeşitli üretimler yapması ve doğayı düşünmeden adımlar atmasından kaynaklanır. Son yıllarda, küresel iklim değişikliğinden dolayı hava ve iklim dinamiklerinde gözlenen bazı değişimler vardır. Bu değişimleri birkaç madde ile sayalım;

• Buharlaşma ve yağmur miktarındaki artış
• Yağmurun büyük bir kısmının çiselemekten ziyade sağanak şeklinde yağıyor olması
• Buzulların geriliyor oluşu
• Denizlerdeki buzulların küçülmesi ve deniz su seviyesinin yükselmesi
• Mercanların beyaz rengine dönüşmesi
• Orman yangınlarının hızla artması
• Fırtına ve sel gibi doğa olaylarının daha çok yaşanır olması.

Küresel boyutta iklim değişikliğinin yaşanmasında; beşerî nedenler, atmosferdeki sera gazı ve partiküllerde meydana gelebilecek artış, ozon tabakasında incelme, çevrenin bilinçsizce tahribi nedenleri sayabiliriz. Peki ya önlemler?

İklim Değişikliğini Nasıl Önleyebiliriz?

Madem küresel boyutlardaki iklim değişikliğinin asın nedeni biziz, o zaman önlem almak için doğaya yardımcı olması gereken de biziz. Peki doğaya nasıl yardımcı olabiliriz?

• Kullanmadığımız elektrikli aletleri fişten çekerek işe başlayabiliriz. Televizyon, bilgisayar, telefon şarjı gibi aletler beklemede olsa bile elektrik harcar. Bunu önlemek için kullanmadığımız cihazları fişlerinden çekebiliriz.
• Enerji tasarrufu sağlayan ampuller kullanalım örneğin. Bu tasarruf sağlayan lambalar, eski teknoloji lamba modellerine göre çok daha az enerji tüketir. Üstelik daha uzun ömürlüdür.
• Elektronik eşya satın almadan önce, düşük enerji tüketimi ile yüksek verim sağlayan ürünler almaya gayret edin. Enerji tasarruflu ürünler, küresel ısınmaya karşı güçlü bir önlemdir.
• Güneş paneli kullanımı da önemli bir katkıdır. Güneş panelleri sayesinde evde kullandığımız suyu güneş enerjisi ile ısıtabiliriz.