Aracımız İçin Jant Seçimini Neye Göre Yapmak Gerekir?

Araba meraklısı olan pek çok kişinin ayrıca ilgilendiği husus jant çeşitleridir. Kısaca tanımıyla jant bir otomobilde lastiğin çember kısmının iç tarafında yer alan metal aksamdır. Jant üzerine lastikler takılır ve böylece araba hareket yetisini kazanır. Jantlar doğrudan taşıtın aks düzeni ile bağlantılıdır. Arabanların tasarımında ve nasıl göründüğünde önemli bir yer tutar. Bu sebeple oldukça farklı özelliklerde ve görünümlerde jant tasarımları mevcuttur. Jantlar farklı maddelerden üretilebilir. Üretildiği madde ve tasarımına göre jantın arabaya kattığı performans değişir. Jant hem arabaya görsellik katan hem de arabanın hareketini etkileyen bir unsurdur. Jant seçiminin aracın özelliklerine uygun bir şekilde yapılması gerekir. Aksi halde aracın performansı düşer ve yakıt tüketimi artar.

Jant Nedir?

Jant bir arabanın hareket edebilmesi için olmaz olmaz nitelikte bir parçadır. Aks sistemine bağlıdır. Lastiğin iç kısmına yerleştirilir ve arabanın hareket etmesinde görevlidir. Çok çeşitte ve farklı tasarımlarda jantlar bulunur. Tasarım çeşitliliği jantın arabalarda aksesuar olarak da kullanılmasına yol açmaktadır.

Araba ile uyumlu olan jantın seçilebilmesi için jant ile ilgili olan bazı birimlerin bilinmesi gerekir. Jantın genişliği inç adlı ölçü birimi ile ifade edilir. Bir jantın genişliği 5 inç ile 15 inç arasında değişiklik gösterir. Jantın çapı ise 13 inçten 30 inçe kadar değişiklik gösterir. Jantın sahip olduğu çap ve genişlik bilgileri jantın iç kısmından bakılarak öğrenilebilir.

Jant Çeşitleri Nelerdir?

İç Lastiksiz Jant (Tubeless Jant)

 İç lastiği olmayacak şekilde üretilmiş olan jant türüdür. Sadece dış lastik mevcuttur. Jant ile lastik birbirine yapıştığı için jantın iç lastiğe sahip olmasına da ihtiyaç bulunmaz. Jantın yapışır özelliği sayesinde hava sızıntısı da engellenmiş olur. Bu lastik türünün üretimine Türkiye’de ilk olarak 1980 yıllarında başlanmıştır. İç lastiksiz jant da kendi içerisinde çeşitli sınıflara ayrılır. Diğer iç lastiksiz jantlar şöyle:

• 50 Lastik Oturma Açılı Jant: Bu tür jant standart veya düşük sınıfa dâhil olan kamyonetler için kullanılır. Üretim Ölçüleri13”, 14” ve 17” şeklinde belirlenmiştir.
• 150 Lastik Oturma Açılı Jant: Ölçüleri; 17,5”, 19,5” ve 22,5” olan bu iç lastiksiz jant çeşidi geniş kesitli lastikler ile uyumludur.
•  50 Lastik Oturma Açılı 4 Parçalı Jant: Ölçüsü 20” olan bu jant 80 serisine ait olan lastikler ile uyumludur.

İç Lastikli Jant (Tube Tyre Jant)

 Bu jant çeşidi üç farklı kısımdan oluşur. Göbek, segman ve çember gibi kısımlara sahiptir. İç lastiğin kullanıldığı bu jant çeşidi de yaygın olarak lastiklere takılır. Bu türe ait jantların bazılarında segman ile çemberin yerine kombine çember kullanılarak seri üretildiği de görülmektedir.

Göbeksiz Jant (İspit Jant)

 Bu jant türünde diğer iki jantın özellikleri bir araya getirilmiştir. Hem iç lastikli hem de lastiksiz olarak tasarlanmıştır.

Jant Seçimi Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?

Jant bir arabanın trafikte güvenle seyahat edebilmesinde önemli bir yere sahiptir. Arabanın yol tutuşunu jantlar doğrudan etkiler. Seçilen jant mutlaka arabanın tasarımı, motor gücü ile uyumlu olması gerekir. Jant alırken aracın orijinal lastik ve jant ölçüleri, aracın ağırlığı dikkate alınmalıdır. Bazı jant türlerinin fren sisteminin soğutulmasında da etkili olduğu bilinmektedir. Bu durumda jantın mutlaka sağlam, uzun ömürlü, zorlu koşullara uygun ve kollu tasarlanmış olması gereklidir.

Sürüş rahatlığı: Bir araca takılan jantın ölçüsü ne kadar büyükse arabanın kullanıcıya verdiği konforda da aynı ölçüde azalma görülür.

Araç Performansı: Araca takılan büyük ölçülü jantlar daha ağırdır. Bu yüzden araca ek yük bindirir ve arabanın performansının düşmesine yol açar. Büyük jantlar yüzünden ayrıca araba daha fazla yakıt tüketir. Araçta jant yüzünden gerçekleşen performans kaybının esas nedeni motorun ürettiği gücün jantlar vasıtası ile yere aktarılmasıdır. Ağırlığı daha fazla olan jantın döndürülmesi için motor daha çok enerji harcar. Burada dikkat edilmesi gereken husus araçtaki motorun kapasitesidir. Motorun özellikleri ile takılan jant uyumlu olmalıdır. Çok güçlü motoru olan bir araca hafif jant takıldığında aracın patinaj yapmasına yol açar. Patinajın engellenebilmesi için motor yeterliliği düşük seviyede olan araçlara hafif ağırlıkta jant takılması uygundur.

Virajda yol hâkimiyeti: Jant büyüdükçe aracın yol tutuşu artar ve virajda savrulması engellenir.

Kaliteli jant seçimi: Arabaya seçilen jantın markası ve kaliteli oluşu önemli bir konudur. Gerekli piyasa araştırması yapılmalı ve araca en uygun, en kaliteli olan jant seçilmelidir. Satın alınan jantın üzerinde TSE belgesinin olmasına da dikkat edilmelidir. Düşük kaliteli bir jant yüzünden araba ciddi anlamda kaza tehlikeleri atlatabilir. Kalitesiz bir jant her an kırılma, eğrilme gibi riskler taşır. Yalnızca güzel göründüğü için çelik jant özelliklerine dikkat edilmeksizin alınmamalıdır.

Jantın takılması: Araç için seçilen jant mutlaka işinin uzmanı bir servis tarafından takılmalıdır. Aksi halde trafik güvenliğini tehdit edecek sıkıntılar doğabilir.

Jant boyutları: Jant seçilirken arabanın orijinal jant ve lastik boyutlarına göre tercih belirlenmelidir. Arabanın orijinaliyle uyumsuz jantlar araçta başta performans düşüklüğü olmak üzere çeşitli sıkıntılara neden olur.

Çok parçalı jantların seçilmesi: Jantların bazıları tek parçalı ve bazıları da iki veya üç parçadan oluşacak şekilde tasarlanmış olabilir. Bu durumda çoklu parçası olan jantların seçilmesi daha iyi olacaktır. Bunun nedeni ise iki veya üç parçalı jantların onarılma ve parça değiştirilme şansının bulunmasıdır. Tek parçadan yapılmış bir jantın parça değişimi gibi bir durum söz konusu olmadığı için tamiri çok zordur. Çok parçalı jantların sahip olduğu bir diğer avantajlı yön ise bu türden jantların neredeyse tüm araba tiplerine uygun olmasıdır.

Yanlış Jant Seçiminin Yol Açtığı Olumsuzluklar Nelerdir?

• Araç ile uyumsuz olan jant yüzünden arabanın rot ve balans ayarı bozulur. Bu da sürüş güvenliğini ciddi anlamda tehdit eder.
• Uyumsuz jantlar yüzünden araba yolda ve özellikle virajda savrulabilir.
• Yanlış jant yüzünden arabanın sürüş konforu kalmaz, titrer ve rahatsız edici olur.
• Araba daha gürültülü çalışır.
• Tekerlekler ile uyumsuz olan jantlar yüzünden araba gereken enerjiyi elde edebilmek için daha çok yakıt tüketir.